Tussen aanwezigheid en invloed: wie wordt gehoord?
Ze zijn er. In de vergadering, in het MT, in het teamoverleg. Ze nemen ruimte in – tot ze worden onderbroken. Ze doen een voorstel – dat pas gehoord wordt als een man het herhaalt. Ze leveren kwaliteit – maar horen vooral: “je bent zo behulpzaam”.
Veel vrouwen ervaren dagelijks wat het betekent om niet écht gehoord te worden op de werkvloer. En het zijn zelden de harde opmerkingen die de meeste impact hebben. Het zijn de subtiele signalen - de microagressies - die optellen tot een cultuur waarin vrouwen structureel minder invloed hebben. Ze worden vaker genegeerd, onderbroken of gepasseerd voor inhoudelijke beslissingen. Terwijl ze wél bijdragen, krijgt hun inbreng minder gewicht.
Dat raakt meer dan alleen hun werkplezier. Het raakt hun mentale gezondheid, hun zelfvertrouwen en hun gevoel van veiligheid.
Een patroon dat zichzelf in stand houdt
In werkomgevingen waar masculiene normen als dominantie, competitie en resultaatgerichtheid leidend zijn, voelen vrouwen de druk zich aan te passen. Ze dimmen hun stem. Schaven hun scherpe randjes af. Laten hun emoties thuis.
Dat aanpassingsgedrag kost energie. Vrouwen draaien voortdurend onzichtbare meters: ze wikken hun woorden, scannen reacties, anticiperen op hoe hun gedrag wordt geïnterpreteerd. Ondertussen verdwijnen hun ideeën naar de achtergrond. Wordt hun leiderschap anders beoordeeld. En worden hun signalen pas serieus genomen als iemand anders ze herhaalt.
Het resultaat?
- Minder innovatie, omdat niet alle perspectieven gehoord worden.
- Minder betrokkenheid, omdat uitspreken weinig effect heeft.
- Meer uitval, omdat structureel ongezien zijn uitputtend is.
En uiteindelijk: meer vertrek. Vrouwen stappen uit een werkomgeving die onvoldoende ruimte biedt voor hun stem, invloed en waarden.
Wist je dat:
- 70% van de vrouwen zich anders gedraagt op het werk dan ze eigenlijk zijn, om serieus genomen te worden?
- Vrouwen 33% vaker worden onderbroken dan mannen in groepsgesprekken, en 20% minder ruimte krijgen om hun bijdrage af te maken?
- 80% van de vrouwen in mannelijke werkomgevingen microagressies ervaart, zoals het herhalen van hun ideeën zonder erkenning of het stelselmatig betwijfelen van hun expertise?
- 63% van de vrouwen vindt dat hun bijdrage onvoldoende wordt erkend, ondanks bewezen resultaten?
Wat kunnen organisaties doen?
Deze patronen ontstaan niet vanzelf – en verdwijnen ook niet vanzelf. Er is bewust leiderschap nodig om ze te doorbreken.
- Creëer ruimte voor reflectie: Welke gedragingen worden beloond? Wie krijgt het voordeel van de twijfel?
- Maak het meetbaar: Denk aan interruptie-audits, stemverdeling in vergaderingen en waarderingspatronen in beoordelingen.
- Zorg voor psychologische veiligheid: Niet door vrijblijvend ‘iedereen een stem te geven’, maar door actief ruimte te maken voor afwijkende perspectieven.
- Train leidinggevenden: Herken en benoem microagressies. Grijp in bij herhaling. Laat zien dat sociale veiligheid geen bijzaak is, maar een randvoorwaarde voor succes.
Een gezonde werkomgeving vraagt meer dan beleid en intenties. Ze vraagt om échte erkenning. Om durven kijken naar gedrag dat nu nog als neutraal geldt, maar uitsluiting veroorzaakt. Vrouwen zijn er. Ze hebben iets te zeggen. De vraag is: wordt er geluisterd?
Bronnen: Deloitte Global, Change in Content, Financial Times, IBM Institute for Business Value